PRZEWODNIK NA DRODZE DO OJCA I SYNA

KOMENTARZ

w. 12 Jeszcze wiele mam wam do powiedzenia, ale teraz jeszcze znieść nie możecie.

Jezus mówi swym uczniom o objawieniu wielu rzeczy, które są dla nich aktualnie niemożliwymi do udźwignięcia. W przekazywaniu Jezusowego objawienia istotną rolę będzie odgrywał Paraklet – Duch Prawdy, którego zadaniem będzie nieustanne pogłębianie w uczniach zrozumienia Jezusowej nauki. Dzięki Parakletowi możliwa stanie się aktualizacja prawdy w życiu uczniów. Niemożność całkowitego przyjęcia objawienia Jezusa przez uczniów jest związana z tym, że objawienie to uzyska swoją pełnię wraz z misterium paschalnym Jezusa (męka, śmierć i zmartwychwstanie) i Jego przejściem do chwały nieba (wniebowstąpienie). Dopiero w perspektywie krzyża i blasku zmartwychwstania uczniowie będą mogli w pełni rozpoznać i przyjąć istotę Bożej Miłości.

w. 13 Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie, ale powie wszystko, cokolwiek usłyszy, i oznajmi wam rzeczy przyszłe.

W wersecie tym mocno zostaje podkreślony fakt, że Duch Prawdy doprowadzi uczniów do całej prawdy. Paraklet – Duch Święty – zostaje nazwany Duchem Prawdy w przeciwstawieniu do szatana, który jest ojcem wszelkiego kłamstwa. Działanie Ducha Prawdy ma polegać na przezwyciężaniu kłamstwa w życiu jednostek i społeczności oraz prowadzeniu do życia w prawdzie. Tylko takie życie wiedzie do szczęścia, pokoju i wolności. Mocno podkreśla to Jezus w innym miejscu: Jeżeli będziesz trwać w nauce mojej, będziecie prawdziwie moimi uczniami i poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli (J 8,31-32). Duch Prawdy umożliwia pełniejsze poznanie tego, co objawił Jezus. Pełna prawda objawiona w nauczaniu i działalności Jezusa dzięki Duchowi Świętemu stanie się bardziej przejrzysta dla ludzkości. Użyty w omawianym wierszu termin grecki hodegeo (prowadzić po drodze) wskazuje wyraźnie, że Paraklet, tak jak Przewodnik na drodze, ma wskazywać uczniom kierunek i prowadzić do głębszego poznania prawdy. Jego aktywność nie będzie „mówieniem od siebie”, czyli nie będzie ona polegała na tworzeniu nowego objawienia. Po ustaniu „mowy Jezusa” będzie kontynuowane „mówienie Ducha Świętego” w sercach ludzi, umożliwiając im nieustanne wewnętrzne wsłuchiwanie się w orędzie Mistrza z Nazaretu. Duch Prawdy będzie przemawiał w sercach uczniów o tym, co usłyszał od Ojca i Syna dzięki głębokiej relacji z Nimi. Paraklet jawi się tu jako doskonały Słuchacz Słowa Bożego oraz jako Pośrednik, który aktualizuje nauczanie Ojca i Syna, kontynuując dzieło przemiany ludzkich serc. Pomaga On wcielać w życie słowa i czyny Jezusa, odnosząc je do konkretnych sytuacji życiowych. Paraklet ma także oznajmić uczniom rzeczy, które mają nadejść, także w odniesieniu do  czasów eschatologicznych (ostatecznych). Duch Święty pozwoli uczniom na wnikanie w prawdę, której istotnym punktem jest ostateczny tryumf prawdy nad kłamstwem, życia nad śmiercią, jasności nad ciemnością, łaski nad grzechem, sprawiedliwości nad niesprawiedliwością.

w. 14 On Mnie otoczy chwałą, ponieważ z mojego weźmie i wam objawi.

Czasownik grecki doksadzo (uwielbić, otoczyć chwałą) w wielu miejscach Ewangelii Janowej występuje w sensie eschatologicznym, oznaczając akceptację Boga Ojca na chwalebną śmierć swojego Syna, która wiedzie ku zmartwychwstaniu i wywyższeniu po swojej prawicy. W naszym tekście podmiotem otaczającym Jezusa chwałą jest Duch Święty. Jest On ściśle związany z Jezusem, umożliwiając uczniom na pełne wniknięcie w objawienie Jezusa. Duch Święty jawi się jako Pośrednik stojący pomiędzy Synem – który jest ściśle zjednoczony ze swoim Ojcem – a uczniami. Jezus spełniający do końca wolę swego Ojca ma zostać otoczony chwałą przez Ducha Świętego. W Starym Testamencie „chwała Boga” manifestowała się w Jego zbawczym działaniu (Wj 16,7;  Lb 14,22). Chwała ta była związana w sposób szczególny z przybytkiem na pustyni (Wj 29,43), a później ze świątynią jerozolimską (1 Krl 8,10). Idea powiązania chwały Bożej ze świątynią jerozolimską jest mocno akcentowana przez proroków (Ez 9-11; 36,23; Iz 60,1.3). Według czwartej Ewangelii chwała Boża objawia się na ziemi przez osobę Jezusa, który przez fakt Wcielenia jako odwieczny Logos zamieszkał w ciele na ziemi (J 1,14). Jego pojawieniu się towarzyszy chwała (J 12,40-41). W sposób szczególny chwała Boża manifestuje się przez mękę Jezusa, która zmierza ku zmartwychwstaniu i uwielbieniu Ojca (J 17,4). Jezus zostaje uwielbiony w Niebie przez Ojca i na ziemi przez Ducha Parakleta. Ewangelista akcentuje także fakt, że chwała Boża manifestuje się także poprzez wiarę uczniów, która jest rezultatem głoszenia Bożego Słowa i dokonywania cudownych znaków (J 2,11; 6,68-69). Uwielbienie Ojca ściśle zostaje powiązane z uwielbieniem Syna. Uwielbienie Ojca (uwielbienie niebiańskie) uwidocznione zostaje poprzez misterium paschalne Jezusa i przez wywyższenie Go po prawicy Boga (J 17,1). Uwielbienie Syna (uwielbienie ziemskie) realizuje się poprzez udoskonalenie dzieła, które Ojciec dał Mu do wykonania. Dzieło to konkretyzuje się w dokonywanych znakach, w objawieniu woli Boga, w objawieniu Prawdy. Uczniowie przez wiarę i realizację orędzia Syna w mocy Ducha Świętego mają swój udział w uwielbieniu Ojca i Syna (J 15,8). Męka, śmierć i zmartwychwstanie Syna potwierdza Miłość Boga do rodzaju ludzkiego. Przez zbawczy czyn Syna Ojciec w mocy Ducha Świętego może zajaśnieć w pełnym blasku przed całym stworzeniem. Uwielbienie Syna przez Ojca i Ojca przez Syna w mocy Ducha Świętego jest procesem dokonującym się w Godzinie Jezusa, która wykracza poza czas ziemski i jest zorientowana ku wieczności (J 13,31-32). W uwielbieniu Ojca, Syna i Ducha Świętego widać więc wyraźnie misterium zbawcze realizujące się poprzez łączenie rzeczy ziemskich z Niebem.

w. 15 Wszystko, co ma Ojciec, jest moje. Dlatego powiedziałem, że z mojego weźmie i wam objawi.

W wersecie tym zostaje podkreślona ścisła więź pomiędzy Ojcem i Synem. Relacja ta jest charakteryzowana przez miłość (J 3,35; 5,20) i jedność (J 10,30.38; 14,10-11.20; 17,11.21-23). Więź pomiędzy Jezusem, a posyłającym Go Ojcem jest tak ścisła, że w Synu można zobaczyć Ojca (J 8,19; 12,45; 14,7.9). Jezus doskonale wypełnia wolę swojego Ojca poprzez nauczanie i czynienie znaków w jedności z Ojcem (J 8,28.38.40; 12,50; 15,15). Ojciec staje się punktem wyjścia i punktem dojścia dla swojego Syna. Ścisłą relację pomiędzy Ojcem i Synem wyrażają słowa: Ja i Ojciec jedno jesteśmy (J 10,30). Podobne znaczenie ma wypowiedź Jezusa: Ojciec jest we Mnie, a Ja w Ojcu (J 10,38), która w sposób obrazowy pokazuje wzajemne zamieszkanie Ojca w Synu i Syna w Ojcu. W obrazie tym wyraźnie widać głęboką wspólnotę jedności pomiędzy Ojcem i Synem. Jedność ta nie niszczy jednak różności pomiędzy Ojcem i Synem. W relacji tej tożsamość Boga jako Ojca realizuje się ze względu na Syna, a tożsamość Jezusa jako Syna realizuje się ze względu na Ojca. Duch Święty prowadzi uczniów Jezusa do głębszego i żywszego poznania tajemnicy Trójcy Świętej. Paraklet – Duch Prawdy – wciąż na nowo komunikuje ludzkości miłość Ojca i Syna, której głównym celem jest zbawienie każdego człowieka. Dzięki temu działaniu Ducha Świętego tajemnica Ojca i tajemnica Syna stają przed uczniami w całej przejrzystości. W ten sposób Ojciec, Syn i Duch Święty zaprasza każdego człowieka do komunii Miłości, która przekracza życie doczesne, prowadząc do pełni życia i wiecznego szczęścia.